De streek van de Côte et Hautes-Côtes de Nuits et de Beaune strekt zich uit langs de weg van Dijon naar Beaune. Onderweg liggen tal van pittoreske dorpjes, kastelen en wijndomeinen. Alle bezienswaardigheden liggen aan de Nationale 74, maar alles bezoeken is onmogelijk. Onze reisweg staat in het teken van het erfgoed en charmante oorden en bekoort zowel wijnliefhebbers als cultuurfans.

Als je in Dijon vertrekt, liggen de meeste wijndomeinen aan de rechterkant van de Nationale 74 . De hoogte waar de druivenstokken staan is bepalend voor het label van de wijnstokken. In de laagst gelegen zones groeien de druiven die worden gebruikt voor de zogenaamde "vins de village’ (dorpswijnen) terwijl de beste wijnen gemaakt worden met druiven die hoger op de heuvel groeien. De domeinen bezitten wijnstokken op verschillende plaatsen en dus niet alleen rond het landgoed en productiecentrum. Toch is ook de linkerkant van de baan interessant: zet koers naar de abdij van Cîteaux (zie praktische info) en ontdek onderweg bijvoorbeeld Broindon en Gilly-les-Cîteaux om oude wasplaatsen en schitterende kastelen te ontdekken. Eerste halte: Vougeot en het Château du Clos de Vougeot dat zich in het hart van een wijndomein nestelt. Het is één van de mooiste domeinen van de streek. De ligging is schitterend en het gebouw werd in 1551 opgetrokken door een abt van de abdij van Cîteaux op een nog oudere constructie. Overblijfselen van dit oorspronkelijke gebouw uit de 12de eeuw zijn de wijnkelder en de zaal van de gistkuipen. Sinds 1945 is het gebouw de zetel van de beroemde Confrérie des Chevaliers du Tastevin. Het landgoed werd staatseigendom ten tijde van de Franse Revolutie: men verdeelde het in verschillende lappen grond en het werd uiteindelijk in 1791 te koop aangeboden. Het kasteel stond lang leeg en zou pas een eeuw later worden gerestaureerd, maar tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het opnieuw verwoest. Het kasteel werd opnieuw gerestaureerd en een deel ervan is nu een museum (enkel tijdens een rondleiding te bezoeken) en de "Chevaliers" (wereldwijd telt het broederschap zo’n 11.000 leden) vergaderen er. Het broederschap ontstond in 1934 en heeft een hiërarchie, klederdracht (toga, hoeden…) en eigen gebruiken. De oorspronkelijke opzet van deze vereniging was het verlenen van hulp aan wijnboeren en het bevorderen van de onderlinge solidariteit toen de wijnsector in de jaren 1930 in een diepe crisis verkeerde. Nu ontfermt het broederschap zich vooral over het imago (en de verbetering) van de wijnen, de promotie van de Bourgondische gastronomie en folklore. De "ridders" zijn levensgenieters en organiseren zogenaamde "chapitres" (kapittels), feestmalen met tot 600 genodigden en wedstrijden die prijzen uitreiken aan de beste streekwijnen. Het broederschap produceert geen wijn, kwestie van de neutraliteit te garanderen.

Toch behoren de "Clos de Vougeot" tot de beste wijnen van de Côte des Nuits en Bourgogne. Een honderdtal eigenaars produceren deze wijnen op een vijftigtal hectaren. Hierdoor is dit een van de meest versnipperde wijngaarden van de streek en van Frankrijk. Van Vougeot rijden we naar Nuits-St-Georges. Onderweg ontdek je charmante dorpjes zoals Reulle-Vergy met een 12de-eeuws kerkje, wasplaatsje en ambachtelijke koekjesfabriek (zie praktische info). Je kan er ook een bezoekje brengen aan het Musée des Arts et Traditions des Hautes-Côtes dat o.a. gewijd is aan de geschiedenis en de wijnbouwtechnieken. Vlakbij de Nationale 74, in de buurt van Nuits-St-Georges, ligt Vosne-Romanée. Zoals de naam laat vermoeden heeft dit dorp Romeinse roots. Dit schattige dorpje is wereldberoemd in wijnkennerskringen: hier produceeert men immers enkele van de duurste wijnen ter wereld. Dit voorrecht is niet weggelegd voor Nuits-St-Georges. Hier worden zelfs geen "grands crus-wijnen geproduceerd, maar de plaatselijke wijnen genieten toch heel wat bijval. Naar verluidt dronk Lodewijk XIV op doktersbevel sloten van deze nectar om een fistel te "genezen". Nuits-St-Georges is niet alleen de "hoofdstad" van de gelijknamige "Côte". Geheel naar het voorbeeld van Beaune is het een handels- en productiecentrum van de zogenaamde "vin nouveau" (nieuwe wijn): gespecialiseerde wijnhandelaars ontfermen zich over de rijping van de wijn van kleine producenten en soms nemen ze ook het bottelen en de verkoop voor hun rekening. Jaarlijks organiseert men de "Vente aux enchères des Hospices de Nuits". In 2004 vond de verkoop plaats in de Clos de Vougeot en bracht naar verluidt tussen de 400.000 en 450.000€ op en 40 % van de opbrengst gaat naar liefdadigheidswerken en het ziekenhuis. Behalve een romaanse kerk (die nochtans eind 13de-eeuws is), een 17de-eeuws belfort en een klein museum voor archeologie bezoeken kan je in Nuits-St-Georges uitgebreid van de specialiteiten proeven. Naast wijn kan je er van de andere plaatselijke lekkernij proeven: zwarte bessen. In het "Cassissium" verneem je alles over de geschiedenis, eigenschappen en producten (likeur en siroop met witte wijn…). Dit museum is gehuisvest in de grootste fabriek van de streek. Ondanks het feit dat je je bezoek afrond in het onvermijdelijke winkeltje, moet je een toegangskaartje kopen… Kanunnik Kir, die na de Tweede Wereldoorlog werd verkozen tot burgemeester-volksvertegenwoordiger, vergastte zijn genodigden op aligotébourgogne met een crème van zwarte bessen. Dit drankje groeide uit tot het beroemde gelijknamige aperitief. Zwarte bessen worden ook gebruikt in de bereiding van koekjes, confituur en ambachtelijk gemaakte mosterd. Er bestaat zelfs een "Route du Cassis" die je naar dorpen en steden brengt die deze lekkernijen produceren (routebeschrijving verkrijgbaar bij het toerismebureau).

Voor je Beaune bereikt, moet je zeker een omweg maken en Aloxe-Corton en Savigny-les-Beaune te bezoeken. Het eerste dorp draagt niet alleen de naam van prestigieuze wijnen, het is vooral een charmant oord. Let vooral op het kasteel met glimmende en veelkleurige dakpannen. Je kan het niet bezoeken (het is nog altijd bewoond door een familie wijnproducenten), maar tijdens een wijnproeverij in de crypte van een middeleeuwse kapel vang je een glimp op van het gebouw. Je proeft er een veertigtal herkomstbenamingen zoals de beroemde Corton-Charlemagne (naar verluidt bezat de keizer wijngaarden): een witte "grand cru"-wijn. In Savigny-les-Beaune is het kasteel de bezienswaardigheid bij uitstek. Je kan er natuurlijk wijn proeven, maar trekpleisters zijn de verrassende collecties die je in het gebouw en de tuin kan ontdekken. De huidige eigenaar Michel Pont is een gewezen autoracer voor de Abarth-renstal die meerdere wedstrijden won. Nu bezit hij een dertigtal van deze mythische racewagens die hij nu tentoonstelt. Hij is ook de eigenaar van een tachtigtal jachtvliegtuigen die bijna het volledige park en een oude opslagplaats in beslag nemen. Het kasteel herbergt een van de meest uitgebreide motorencollecties van Frankrijk: je kan er maar liefst 300 modellen bewonderen van 1902 tot 1960. Daarna zetten we koers naar Pommard, ten zuiden van Beaune, en ontdekken pareltjes als Bouze-les-Beaune en Nantoux (dat amper een vijftigtal huisjes telt, maar waar een twaalftal wijnboeren leven). Pommard is groter. Je kan er het kasteel bezoeken in de pittoreske rue Marey-Monge. Op het domein staan twee kastelen, die destijds van elkaar gescheiden waren door een muur, en het werd onlangs verkocht aan vastgoedmakelaar Guraud die een van de gebouwen aan de vroegere eigenaars verhuurt (niet toegankelijk voor bezoekers) en laat het geheel renoveren door de "Compagnons", geschoolde rondtrekkende ambachtslui. Het oudste gebouw staat rond het binnenplein aan de ingang en dateert uit de 18de eeuw. Het pand heeft prachtig houtwerk dat men jammer genoeg te lang liet verloederen. Iets meer zuidwaarts ligt Meursault en deze naam roept namen van andere grote wijnen op. Het dorpje telt drie kastelen, en wij kozen voor een bezoek aan Château Mersault. De zeer oude kelders zijn een doolhof die je met een glas ter hand en een audiogids verkent. De rondleiding is zeer degelijk en de wijn vloeit rijkelijk: je spuwt de wijn dus best braafjes uit tijdens het proeven zoniet is de kans groot dat je je rondleiding in een bijzonder liederlijke toestand afrond… We sluiten ons parcours af in La Rochepot met wijngaarden en een spektaculair feodaal kasteel op een voorgebergte, de "piton de la Roche-Nolay" (op de D35 richting St-Aubin geniet je van en schitterend uitzicht). De bouw van het kasteel begon in de 13de eeuw, maar onderging veranderingen in de 15de en 16de eeuw. De slottoren sneuvelde tijdens de Franse Revolutie, maar de dubbele ophaalbrug en torentjes met glimmende en veelkleurige dakpannen kan je gelukkig nog altijd bewonderen. Dit opmerkelijke kasteel werd een museum dat je ontdekt tijdens een rondleiding. De streek telt talloze charmante dorpjes en betoverende landschappen en de Bourgogne reikt veel verder dan het kleine departement van de Côte-d’Or. Kortom, genoeg stof voor toekomstige uitstapjes en reportages! Goede reis.