• HET ZOMERPALEIS EN OMGEVING

Het Zomerpaleis (door de Pekinezen Yihe Yuan ofte Tuin van de Harmoniscbe Eenheid genoemd) ligt iets buiten de stad, ten noordwesten. Oorspronkelijk heette het Qing Yi Yuan (De Tuin van het Reine Water). Het werd opgericht in 1750. onder keizer Qian Long, naar aanleiding van de 60ste verjaardag van zijn moeder. In 1860 werd het in brand gestoken door de Britten en de Fransen. maar keizerin Cixi liet het een kwarteeuw later uit zijn as verrijzen en gaf het meteen ook zijn definitieve naam mee. Maar de 'tuin' werd in 1900 opnieuw dool' Enropeanen vernietigd. In 1924 werd hij heraangelegd en deed hij, onder de Chinese Republiek, offideel zijn deuren open voor het grote publiek. Neem je tijd om het Zomerpaleis te bezoeken. In de eerste plaats omdat het park bijna 3km2 groot is, maar ook omdat het talloze tempels. paviljoenen. bruggen, hallen en paleizen telt. Ze liggen verspreid over de hellingen van de Heuvel van het Lange Leven, langs het Kunming-meer, langs kanalen en andere waterplassen die overigens drie vierde van de oppervlakte innemen. Je wandelt door een decor doorspekt met intriges en tirannieke macht. Keizerin Cixi - het historische personage dat het meest zijn stempel drukte op dit domein - transformeerde dit keizerlijk buitenverblijf in een volwaardige residentie. Ze bracht er het grootste deel van haar tijd door. Ze legde de opvolger van haar overleden zoon (diens 4-jarig neefje Guangxu) huisarrest op, zodat ze tot aan haar dood de touwtjes in handen hield. Verstopt achter een kamerscherm fluisterde ze Guangxu in wat hij tegen zijn gasten, die hij in de Hal van de Welgezindheid en het Lange Leven ontving, moest zeggen. Ze liet de ramen van het Yu Lan Tang (Hal van de Jade Golven) dichtmetselen en sloot er de jonge vorst in op. En dit zo lang als nodig was om hem te temmen...

Hij leefde afgezonderd van zjjn vrouwen en concubines, die in het Yi Yun Guan (Hal van de Heerlijke Geur) woonden, halverwege tussen Guangxu's verblijfplaats en Cixïs appartementen. Deze bevinden zich in het Paviljoen van het Lange Leven (Le Shou Tang), waar je onder andere de rijkelijk versierde slaapkamer en de kamer waarin ze over het lot van de natie besliste, aantreft. Als je een idee wiJ hebben van hoe deze meesteres eruit zag, begeeft je dan naar het Huis van de Elegante Bloemen (Qinghuaxan), waar een portret van Cixi prijkt. Een ernstige én flaterende afbeelding, eigenlijk was ze al 71 jaar toen Hubert Vos dit portret schilderde. Naast het hoofdpaleis mag je vooral de het lange wandelpad (Changlang) niet missen: een overdekte galerij van 728 meter, onderverdeeld in vier paviljoenen die elk een seizoen symboliseren en die versierd werden door zo'n 10.000 schilders. Verder loont ook de Wolken Verdrijvende Hal (Pau Yun Dian) de moeite. Het is een van de grootste gebouwen in het park en combineert de grillen van het reliëf met een opmerkelijke symmetrie. Andere bezienswaardigheden: de overdadig versierde toren van de pagode van de Vrolijkheid, de marmeren boot, de Brug van de Jade Gordel, of de brug met 17 bogen (die naar het eiland ten zuiden van het meer leidt), de Suzhou-straat (een kanaal met langs weerszijden 60 paviljoenen die de dames moesten ontspannen en boetiekjes, theehuizen en banken herbergden). Als je een taxi voor een dag gehuurd hebt, maak dan van je bezoek aan Yihe Yuan gebruik om de overblijfselen van het voormalige Zomerhuis te bezoeken. Het werd opgetrokken in de 12de eeuwen in de 18de eeuw naar Europese normen in rococostijl vernieuwd. Tijdens de Opiumoorlog werd het zo goed als volledig vem.ield. Maar hetgeen ervan overblijft (enkele zuilen, een voorgevel. deeltjes van een fontein) is uiterst charmant. De ruïnes worden omgeven door immense tuinen - nog zo'n plekje waar de Pekinezen rust opzoeken tijdens hun familie-uit-stapjes. In de omgeving, op de westelijke heuvels, kan je nog een aantal interessante keizerlijke vakantieoorden bezoeken. Zo bijvoorbeeld de Welriekende Heuvels (Xiangshan) met hun tempels, paviljoenen en andere residenties en waar je via een kabelbaan de indrukwekkende Uitkijkpost van de Wierookbrander bereikt. Tenzij je een wandeling naar de (boeddhistische) Tempel van de Azuurblauwe Wolken (Bi Yun Si) en zijn pagode van de Diamanten Troon (Jingang Baozuo) (in Indische stijl) verkiest. De stoepa's werden opgetrokken op het hoogste platfonn en worden bewaakt door SOS standbeelden van volgelingen van Boeddha. Het panorama verdient op zich al een omweg. Dat kan niet hepaald gezegd worden van het gedenkteken voor Sun Yat Sen, wiens stoffelijk overschot overgebracht werd naar Nanking (en achteraf verast werd). Andere bezienswaardigheid in de omgeving: de Tempel van de Slapende Boeddha (Wofosi). Sinds de 14de eeuw staat er een bronzen (blootvoets) beeld omringd door 12 Luohan (discipelen) en... schoenen (offers van de pelgrims). Het complex telt eigenlijk meerdere gebouwen (waaronder de Trommeltoren en de Klokkentoren) en omvat nog andere Boeddhabeelden omringd door discipelen. Het Pad van de Kerselaren, dat ten oosten van de tempel vertrekt, maakt deze uistap helemaal af met een aangenanle wandeling - zeker in de lente, als de bomen in bloei staan.

• DE MING-GRAVEN (MING SHISAN LING)

Dertien van de zestien Mingkeizers lieten zich begraven in een bergvallei - samen met hun vrouwen en concubines, die levend ingemetseld werden, totdat de zesde keizer deze gruwelpraktijken verhood. De huidige site, zo'n vijftig kilometer ten noordwesten van Beijing, omvat twee dergelijke tombes. De andere zijn nog niet helemaal opgegraven, laat staan gerestaureerd. De ‘pailou’ (ere-ingang) van de Grote Rode Poort geeft uit op de Weg van de Ziel, een processieweg die officieel 7km lang is (maar de toeristische versie neemt genoegen met een derde van het traject) en doet dienst als toegangspoort tot de dodenstad, vroeger omringd door een omwalling. De Weg van de Ziel (Shen dao) werd volledig gerestaureerd, van aan het Stèle-paviljoen (Bei Ting) - bovenop een gigantische schildpad - tot aan de Poort van de Draak en de Feniks. Door de tuin loopt een rechtlijnige baan, met aan weerszijden stenen standbeelden van twaalf paar dieren (bestaande of mythische), gevolgd door vier generaals en acht hoogwaardigheidsbekleders. De mooiste tombe (of eerder: de best gerestaureerde) is die van keizer Yongle, in Changling. Hij werd gebouwd volgens de klassieke regels van de geomantiek, t.t.z. in het verlengde van de processieweg. Ook hier volgen de paviljoenen elkaar op. bovenop terrassen, en leiden ze naar het graf van de keizer. Hij ligt begraven onder een enorme (tegenwoordig beboste) grafheuvel. Maar die grafkelder is niet toegankelijk voor het publiek en je zal je dus tevreden moeten stellen met het graf van Dingling om een idee te krijgen van de inwendige structuur ervan. In 1956 ontdekte men er vijf kamers en drie rood gelakte doodskisten. Ze bevatten het stoffelijk overschot van keizer Wanli en zijn twee eerste vrouwen, alsook juwelen, kleding en andere voorwerpen die hen in hun leven na de dood van pas moesten komen. De exemplaren die je hier ziet zijn slechts kopieën. De originelen bevinden zich in het museum van het keizerlijk paleis. Over de dodenstad en de vallen die opgezet werden om eventuele plunderaars te straffen, doen nogal wat verhalen de ronde. Zo zouden de architecten een systeem ontworpen hebben waarbij er zich, bij het openen van de toegangspoort, een dodelijk gas verspreidde. Waar of niet, die geruchten waren alleszins afschrikwekkend. De archeologen die de tombes blootgelegd hebben, vertrouwden het zaakje niet en ze stuurden een voorpost van kippen het graf in. Eenmaal de diertjes heelhuids terugkwamen, durfden de archeologen hen achterna. Op deze pittoreske details na, is een bezoek aan de graven nogal teleurstellend. Vooral als je er rekening mee houdt dat je langs de Chinese muur en in Chengde nog tal van pareltjes te wachten staan…

Over het algemeen wordt gesteld dat de eerste steen van de Chinese muur onder de Qindynastie gelegd werd, nu zo’n 22 eeuwen geleden. Sommigen beweren echter dat deze muren al veel eerder de landgrenzen aanduidden. De immense lange muur is met zijn 6.000 kilometer het enige menselijke bouwwerk dat zichtbaar is van op de maan. Eigenlijk betreft het een verzameling muren die opgericht warden door onafhankelijke staten. Ook zij wilden zich beschermen tegen aanvallen van stammen uit het noorden. Er waren honderdduizenden ‘arbeiders’ en meer dan tien jaar hard labour nodig om de wal aan de oostkust, ten noordoosten van Beijing, te verbinden met het gedeelte nabij Jiayugan, in de Gobiwoestijn. En zeggen dat de Chinese muur nooit zijn verdedegingsrol opgenomen heeft! Het ‘stenen pad’ met zijn duizenden uitkijktorens bleek wel een nuttige verbindingsweg tussen de afgelegen, bergachtige en dus moeilijk bereikbare regio’s van China. De muur werd gedeeltelijk verwaarloosd, maar onder de Ming werd hij gerestaureerd en vervolledigd. Ze introduceerden de bak-stenen muur en betegelden de uitkijkpaden, een gigantische onderneming die meer dan een eeuw duurde om uiteindelijk jaren later opnieuw te verbrokkelen. De stenen werden gebruikt voor de bouw van de huizen. De uitbreiding van de steden, de spoorwegen en het wegennetwerk tastten de muur verder aan. Onder invloed van het toerisme werd de Chinese muur hier en daar opnieuw verstevigd. En ook al blijft er op vele plaatsen niet veel meer over dan een ruïne, de muur doorkruist nog steeds het hele land. Door dat gebrek aan continuïteit is het zo goed als onmogelijk om aan een stuk door over de muur te wandelen – tenzij misschien voor ervaren wandelaars. Maar op minder dan 120 km van Beijing bevindt zich een gerestaureerd gedeelte waar je een paar uur zoet mee bent: stappen, klimmen en andere gymnastiek! Het meest toeristische stukje Chinese muur is dat van Badaling, op ongeveer 70 km ten noordwesten van Peking, niet zo heel ver van de Mingtombes. Tip: betreed de muur niet via de hoofdingang - parkings en ontelbare winkeltjes en fastfoodrestaurants geven hem de allures van een pretpark. Je kan dan ook beter een paar kilometer verder de kabelbaan naar het vertrekpunt nemen. De meeste bezoekers laten zich afschrikken door de prijs, maar op deze manier bereik je de hoogste torens - op zo'n 1000m - en kan je daarna de afdaling te voet aanvatten. Op 90 km ten noordoosten van de hoofdstad ligt het al even populaire deeltje muur van Mutianyu. Het werd gerestaureerd met de bedoeling om de toeristentoeloop naar Badaling een beetje te spreiden. De muur van Simatai daarentegen, heeft zijn authenticiteit beter bewaard. Je hoeft niet te drummen om de 18km zo goed als ononderbroken (maar niet altijd in even goede staat) muur te bestijgen. Op de 135 torens en op de zitjes van de kabelbaan heerst tevens minder drukte. Ook hier bereik je via de kabelbaan de hoogste torens en geniet je van een knap uitzicht op de stenen slang die tussen de bergen kronkelt. Badaling ligt ongeveer halfweg tussen Beijing en Chengde en vormt op die manier de ideale tussenstop op weg naar het voormalige zomervakantieoord van de Qing. Tip voor wandelaars: vlakbij het dorp Huanghua, op zo' n 60 kilometer van Simatai, bevindt zich nog een stukje 'verwilderde muur'. Je hebt niet alleen uitzicht over de omliggende heuvels, maar ook op een groot bekken dat aan de voet van de muur aanvangt en min of meer de weg volgt. Je wandelt van oost naar west en via enkele gehuchtjes bereik je opnieuw Huanghua.