De Mercado Modelo bevindt zich in het gebouw van de vroegere douane (1861) dat in 1986 door een brand werd beschadigd. Het werd heropgebouwd om er een overdekte markt van ambachtskunst en souvenirs voor toeristen in onder te brengen. De eerste functie van dit neoklassieke gebouw was minder sympathiek. Hier werden immers de slaven “gelost” en opgesloten in de vochtige kelders in afwachting van hun verkoop per opbod. De markt is erg levendig, maar de handelaars zijn ietwat opdringerig tegenover de klanten. Bovendien zijn ook de prijzen vaak ronduit overdreven. Aarzel niet om af te dingen. Je vindt er objecten van exotische houtsoorten, kantwerk van Bahia, capoeirabroeken, hangmatten, juwelen van hout of amazoniet, traditionele muziekinstrumenten, maar al bij al is de markt eerder teleurstellend. De stalletjes in openlucht voor de overdekte markt lijken interessanter. Achteraan vinden er in de capoeirascholen geregeld demonstraties plaats, maar om foto’s te maken moet je betalen! Vanuit het restaurant op de eerste verdieping, heb je een mooi uitzicht over de kleine haven. Een eindje verder staat het sinistere cirkelvormige Forte de São Marcelo, gebouwd tussen 1650 en 1728. Hierin werden politieke gevangenen opgesloten. Voor de markt stoppen de bussen die naar het noorden van de stad rijden en met name naar Bonfim op het schiereiland Itapagipe waar zich de Nosso Senhor de Bonfim bevindt, de meeste populaire kerk van Salvador die werd gebouwd ter ere van de patroonheilige van Bahia. Het gaat uiteraard om een katholieke kerk, maar met sterke candomblé-verwijzingen. Jezus-Christus wordt er geassocieerd met Oxala, de oppergod onder de orixas. Vrijdag is de dag van Oxala en er vinden tussen 6 uur ’s morgens en 18 uur in de namiddag om het uur erediensten plaats. De mis van 6 uur op de eerste vrijdag van de maand is de belangrijkste. Ze wordt bijgewoond door een massa in het wit geklede gelovigen. De Sala dos Milagres, de mirakelzaal rechts van het koor, bevat een indrukwekkende collectie van wassen offerbeelden die lichaamsdelen van zieken voorstellen. De kerk heeft namelijk de reputatie voor wonderbaarlijke genezingen te zorgen, wat het algemene succes verklaart. ’s Avonds wordt de gevel verlicht met slingers, waardoor de kerk van ver te zien is. Ter plaatse worden fitas verkocht, gekleurde lintjes die geluk brengen. Ze worden met 3 knopen rond de pols gebonden en bij elke knoop moet je een wens doen die zal uitkomen wanneer het versleten lintje breekt. Tegen Driekoningen vindt in NS de Bonfim het grootste religieuze feest van Bahia plaats. Neem bij het verlaten van de kerk de weg die de heuvel opgaat. Van daar heb je een prachtig uitzicht over de volledige stad Salvador.

• ILHA ITAPARICA

De boten om de Allerheiligenbaai te verkennen, vertrekken vanuit het haventje achter de Mercado Modelo. Voor de kust ligt een vijftigtal tropische eilandjes, waarvan het grootste (29 km lang en 12 km breed) het makkelijkst bereikbaar is: Itaparica aan de andere kant van de baai. Zodra de boot zich van de oever verwijdert, is het panoramisch zicht op Salvador adembenemend, een geheel van nieuwe haveninstallaties, moderne gebouwen, huisjes als legoblokjes en de oude klokkentorens die bovenaan op de rotskust uitsteken. De overtocht duurt ongeveer 40 minuten en kan nogal woelig zijn. We meren aan in Mar Grande, een aangenaam dorp, maar waar de kust niet echt schitterend is. Je trekt beter naar het noorden, waarbij je groene landschappen doorkruist in de richting van het grote witte zandstrand Ponta de Areia. Het water is er helder en buiten het toeristische hoogseizoen is het er niet te druk. Itaparica is een van de favoriete bestemmingen van de Salvadoranen tijdens het weekend en de rijkere burgers hebben er een buitenverblijf. De aankomst in de hoofdstad van het eiland, eveneens Itaparica genaamd, is verrassend. Het grote dorpsplein doet denken aan dat van een oude western, ingedommeld, onder een verschroeiende zon waar je alleen het rumoer van de gesprekken in de bars hoort. Het is een charmant stadje, met veel bomen en bloemen, enkele oude koloniale huizen en een beroemde mineraalwaterfontein, Fonte da Bica (1842). In het uiterste noorden van het eiland werd het Forte de São Loureço (1711) gebouwd door de Hollandse indringers. Een leuke manier om Itaparica te bezoeken is een fiets huren.

• PRAIA DO FORTE: FIJN ZAND, SCHILPADDEN EN KOKOSBOMEN

De stranden ten noorden van Salvador zijn de mooiste. Praia do Forte, 80 km verderop, is een bijzonder fraai badstadje. De naam komt van het fort dat hier in 1556 werd gebouwd door Garcia D’Avila als bescherming tegen buitenlandse invasies. De kolonist kreeg van de Koning van Portugal een enorm grondgebied toegewezen, waar hij de eerste boerderij van Brazilië installeerde. Hij voerde vee in en plantte kokos- en mangobomen nadat hij een uitgestrekt woud had gerooid. De ruïnes van zijn kasteel zijn nog zichtbaar op een kaap vlakbij het strand. Tot voor enkele jaren was Praia do Forte een rustig vissersdorpje. Dat bestaat nog steeds, maar het kreeg wel het gezelschap van een toeristisch dorp dat gelukkig vrij charmant en volledig autovrij is. Het is ontwikkeld volgens een ecologisch concept en gelegen aan de rand van het om zijn vogelfauna vermaarde natuurreservaat Sapiringa. Langs de hoofdlaan met bomen en bloemen bevinden zich de restaurants en mooie boetieks. Ze leidt naar het witte kerkje van São Francisco aan de rand van de oceaan. De toeristen logeren in pousadas en grote hotelcomplexen zijn hier gelukkig niet te zien. Het fijne zandstrand en het lint van kokosbomen is tientallen kilometer lang en wordt steeds ongerepter naarmate men zich van de stad verwijdert. De inwoners zijn trots op hun “natuurlijke zwembaden” van Papa-Gente op een tiental minuten van de vuurtoren. Het gaat om bekkens in de zandbodem omgeven door koraal en rots. Bij laag water komen die net boven het zeeniveau en kan je de veelkleurige visjes en andere zeedieren als in natuurlijke aquaria bewonderen. De zee is er glashelder en kalm, terwijl iets verderop surfers op de rollende golven aan hun trekken komen. Een andere attractie van Praia do Forte is Projeto Tamar aan de voet van de vuurtoren. Dit project wil de zeeschildpadden beschermen die na een uitputtende reis hun eieren op de Braziliaanse kust komen leggen. In een tiental bassins zie je hier een aantal schildpadsoorten (sommigen wel 2 meter groot) en andere merkwaardige zeedieren. In het legseizoen van september tot maart kan je de couveuses bekijken. Zodra de eieren uitkomen worden de babyschildpadden in zee gezet. Het museum biedt ook een informatievideo over het project. Langs de Braziliaanse kusten bevinden zich nog een twintigtal gelijkaardige centra. Van juli tot oktober komen er walvissen naar de wateren voor Praia do Forte. Plaatselijke reisbureaus organiseren dan boottochten om ze te gaan bekijken.