Oaxaca, de vijfde grootste staat van Mexico, is bergachtig : de Sierra Madre dei Sur en de Sierra de Oaxaca ontmoeten elkaar in het midden, ter hoogte van de gelijknamige hoofdstad die in een vruchtbare vallei ligt, op amper tien kilometer van de heuvels waar de Zapoteken in een ver verleden Monte Alban hebben gesticht. Dit afgelegen zuidelijke stukje Mexico kan aanspraak maken op tal van historische rijkdommen. Naast archeologische schatten bevat de bodem ook uranium, koper, zilver, mangaan en ijzer. Maar met zijn onderontwikkelde economische structuren is de staat er totnogtoe niet in geslaagd om deze natuurlijke rijkdommen op grote schaal te exploiteren. Oaxaca behoort tot de armste staten van Mexico, industrie is er nauwelijks ontwikkeld. Een derde van de bevolking bestaat uit indianen, verdeeld over een vijftiental verschillende etnieën. Het merendeel van hen spreekt geen Spaans. Ze leven vooral van de opbrengst van hun ambachtelijke producten of van de landbouw. Maar vele boeren zijn weggetrokken van het platteland naar de steden omdat hun aanspraken op de gronden die ze al eeuwenlang bewerken, niet worden erkend. Sommigen, zoals de Mazareken en de Mixes leiden een geïsoleerd bestaan in afgelegen bergdorpen waar ze leven zoals hun voorouders het hen hebben voorgedaan. ln geografisch opzicht vormen de centrale valleien van Oaxaca een wereld apart. De beschavingen die zich hier ontwikkelden, kwamen zelden in contact met de wereld achter de hoge, dichtbegroeide bergen die hen omringden. Aangezien hier de wieg stond van de Zapoteekse en Mixteekse culturen, tracht de staat munt te slaan uit de enkele gevierde archeologische sites op zijn grondgebied. Maar die brengen voorlopig nog geen grote massa's op de been. Oaxaca ligt op 500 kilometers van Mexico-stad. Wie niet wil vliegen, rijdt er al gauw zeven uur op. Buiten degenen die zich door deze afstand en de ingewikkelde busverbindingen niet laten afschrikken, houdt hier af en toe een autocar hait onderweg naar Yucatan. Het merendeel van de toeristen hier zijn trouwens geen buitenlanders maar Mexicanen of indianen.