Gerunda, zoals de stad in het Latijn heet, was al in de Romeinse tijd een welvarend centrum. Het had een strategische positie op de Via Augusta, die Rome met Spanje verbond. Tegenwoordig is Girona de hoofdstad van de gelijknamige provincie. De bloeiende handel, de universiteit en het toerisme zorgen voor een levendige sfeer. Het historische centrum van de stad is gelegen op de helling van een heuvel langs de oever van de Onyar. Het is een parel qua architectuur die zijn middeleeuwse charme en uitstraling perfect heeft bewaard.

Barri Vell, de oude stad

Ons bezoek begint bij de Sant Feliu (Sint-Felix): van daar uit wandelen we langs de belangrijkste gebouwen. In Sant Feliu zijn momenteel restauratiewerken aan de gang. Het 14e-eeuwse, gotische gebouw met zijn hoge klokkentoren werd gebouwd in een oude necropolis. Dat merk je nog aan de Romeinse sarcofagen die in de muur van het koor zichtbaar zijn. Aan de achterkant van de kerk vinden we de Banys Arabs of Arabische baden. Een Catalaanse edelman bouwde ze in de 12e eeuw, lang na het vertrek van de moslims. De knap gerestaureerde baden zijn toegankelijk voor bezoekers, en soms zijn er ook tentoonstellingen. Bij de ingang van de baden vertrekt een trap naar de achterkant van de indrukwekkende kathedraal, en naar de Passeig Arqueologic en de Passeig de la Muralla, de wandelroutes onder en op de middeleeuwse stadswallen. Keren we even terug, onder de poort in de muur door, dan komen we uit bij het begin van de 96 treden van de kathedraal. Deze werd in verschillende fasen gebouwd tussen de 11e en 18e eeuw. Achter de barokke façade uit 1733 gaan dan ook verschillende bouwstijlen schuil. Bijna even indrukwekkend is het enorme schip, dat enkel in de Sint-Pieterskerk in Rome zijn meerdere moet erkennen. Tegen betaling kan je het bezoeken: dan zie je meteen ook het grootste gotische schip ter wereld. Binnenin kan je heel wat kunstwerken bewonderen. Vooral het zilveren baldakijn van het hoofdaltaar, het retabel van verguld zilver en email en de stenen troon van Karel de Grote achter het altaar zijn de moeite waard. Mis verder het kapittelmuseum niet met het Tapijt van de Schepping uit de 12e eeuw en een Beatus, een geïllustreerd manuscript over de Apocalyps uit de 10e eeuw. Om af te sluiten neem je nog een kijkje in de Lombardische klokkentoren en het Lombardische klooster, met zijn Toren van Karel de Grote uit de 12e eeuw. Beide gebouwen zijn in romaanse stijl. Naast de kathedraal ligt het Museu d’Art in het oude bisschoppelijke paleis, met een collectie van prachtige voorwerpen, van de Romeinse tijd tot nu. We vinden er onder andere het Homilieboek van Beda, een verlicht manuscript uit de 11e eeuw, schitterende gotische retabels en een merkwaardig draagbaar altaar, afkomstig uit de Sant Pere de Rodes. Onderaan de trappen van de kathedraal begint de Carrer de la Força. Die loopt door de joodse wijk, de Call. In de late middeleeuwen vestigden talrijke joodse gemeenschappen zich in Catalonië, vooral in Girona, Besalú en Barcelona. Ze vielen onder het gezag van de koning, niet onder die van de plaatselijke machthebbers. Zo genoten ze bepaalde privileges die al snel de jaloezie van hun stadsgenoten opwekten.

Na talloze aanvallen isoleerden de joden zich in Girona achter gesloten deuren. De Spanjaarden verjaagden hen in 1492, net zoals dat ook in de rest van het land gebeurde. Er mag dan geen synagoge meer zijn, de joodse wijk is er nog steeds. Een interessant museum in de Carrer de la Força vertelt het verhaal van de joodse gemeenschap door de eeuwen heen. De Carrer de la Força geeft uit op de Plaça de l’Oli, de winkelstraat Rambla de la Libertat en de Sant Agusti-brug. Deze voetgangersbrug over de Onyar biedt een mooi uitzicht over de gekleurde gevels van het historische centrum, die hier in de plaats van de oude wallen kwamen. Ze brengt de bezoekers naar de Plaça Sant Agusti, ook bekend als de Plaça de la Independencia. Die vormt de toegang tot het moderne Girona, gebouwd vanaf de 19e eeuw. De Rambla, alleen toegankelijk voor voetgangers, is het commerciële kloppende hart van de Barri Vell. Zoals alle rambla’s in Catolonië is ook dit dé plek om te gaan flaneren, met allemaal terrasjes, patisserieën en winkeltjes. De gewelfde gaanderijen van vroeger langs de rambla zijn nog grotendeels bewaard, maar je ziet er ook de architecturale stromingen die er in de loop der tijden opdoken, waaronder een paar mooie modernistische huizen. Onmiddellijk na het gebouw waar de toeristische dienst zit, geeft de ‘stenen brug’ Pont de Pedra uit op de Carrer Nou (Nieuwstraat), nog een voetgangerswinkelstraat, die je naar de nieuwe stad leidt. In de Barri Vell geeft de brug uit op de Plaça del Vi, ook met gewelfde gaanderijen, waar het stadhuis (Ajuntament) zich in een prachtig gebouw bevindt. Volg de trappen en doorgangetjes van de Pujada Sant Domenec om uit te komen aan de kerk met dezelfde naam en de Sant-Martikerk. Ook de gebouwen van de universiteit vind je hier, ingesloten door de stadswal en enkele tuinen. Niet ver van de Sant Feliu-kerk ligt het oude Benedictijnenklooster van Sant Pere de Galligants, dat opvalt door zijn aparte stijl. Vanaf 1131 begon men aan dit interessante gebouw in Lombardische stijl. Vandaag blijven enkel nog een kleine kerk en het klooster over, waar het Archeologisch Museum gehuisvest is. Hier hangt echt poëzie in de lucht. Het uitzicht, aan de achterkant, op de wallen en op de kathedraal, is trouwens ideaal voor foto’s.

Meer info:

• Museu d’Historia dels Jueus, 8 Carrer de la Força. www.ajuntament.gi/call. Open van 10 tot 18u (zon- en feestdagen: van 10 tot 15u).

• Museu d’Art: Palau episcopal, 12 Pujada de la Catedral. www.museuart.com Open van 10 tot 18u (zon- en feestdagen: van 10 tot 14u). Maandag gesloten.

• Museu de la catedral. Plaça de la Catedral. www.lacatedraldegirona.com

• Museu d’Arqueologica de Catalunya. Plaça Sta Llucia. www.mac.cat Open van 10 tot 14 en van 16 tot 19u (zon- en feestdagen: van 10 tot 14u). Maandag gesloten. Goed om weten: een groepsticket geeft recht op 50% korting vanaf het eerste bezoek aan de andere stadsmusea (waaronder ook het Filmmuseum, op de andere oever). Te koop in de 5 musea en bij de dienst voor toerisme. Dienst voor Toerisme: Rambla de la Libertat 1, vlakbij de Pont de Pedra. Meer info www.costabrava.org