LOUXOR

De ‘stad met de honderd poorten’ van Homerus strekt zich uit op de oostelijke Nijloever, iets meer dan 670 km van Cairo, waarvan ze niet de geografische omvang heeft, al was ze veel vroeger reeds de hoofdstad van een machtig rijk dat er talrijke sporen heeft nagelaten. Zijn toeristische succes dankt Luxor trouwens aan dat aanzienlijke archeologische erfgoed, dat terug te vinden is op beide oevers van de Nijl, niet aan de geringe aantrekkingskracht van het moderne centrum. Langs de Corniche doet de Nijl dienst als aanlegplaats voor cruiseschepen. Die vatten hier hun tocht aan, na een bezoek aan de tempels en de dodenstad van het antieke Thebe, en vóór het bezoek aan minstens even memorabele sites die de religieuze, wereldse en sociale geschiedenis vertellen van dit land met zijn mythisch en fascinerend verleden.

… een provinciestadje genaamd Waset, dat zich reeds op de oostelijke Nijloever had genesteld ten tijde van het Oude Rijk (2700-2200 v. Chr.). Op een dag verkoos Sehertani-Intef, die slechts twee jaar zou regeren, het tot hoofdstad van het land dat zijn opvolger, Mentoehotep I, zou proberen te verenigen. De stad werd Thebe gedoopt en groeide, maar verloor door politieke onlusten algauw haar belang. Het zou nog duren tot de 18de dynastie en het Nieuwe Rijk (1550-1069 v. Chr.) voordat ze geleidelijk zou evolueren tot een uitgestrekte grootstad. Op de westelijke oever werden reusachtige paleizen en tempels opgericht, terwijl op de andere oever in het gebergte een uitgestrekte necropool werd uitgegraven, met graven die verdeeld zijn over vier ‘dalen’: dat van de Koningen, dat van de Koninginnen, dat van de Edelen en dat van de bouwers. Zo werd de wereld van de levenden voorgoed gescheiden van het terrein van de doden. Toen de hoofdstad tijdens de 22ste dynastie (vanaf 950 v. Chr.) definitief verhuisde, bleef Thebe in tegenstelling tot Memphis (dat werd verlaten) toch een actieve stad, tot 672 v. Chr., toen ze door de Assyrische koning Assoerbanipal werd geplunderd en in verval raakte. De Ptolemeeën gaven de stad ongeveer zes eeuwen later de genadeslag door ze bijna helemaal te vernietigden, om zo de rol van Alexandrië te benadrukken. Ze werden kort nadien gevolgd door de Romeinen, die slechts een reeks ruïnes achterlieten op de plaats waar ooit ‘De Paleizenstad’ stond (‘el-Uqsur’ in het Arabisch, de basis van de huidige naam). Later nog brachten koptische christenen hun kerken onder in de overblijfselen van de tempels. Ze werden na de islamitische verovering (640) vervangen door moskeeën. Een ervan bevindt zich trouwens nog altijd tussen de stenen uit de faraotijd van Luxor. De stad werd min of meer vergeten en verlaten. Ze kwam pas in het begin van de 19de eeuw opnieuw in de belangstelling. De expeditie van Napoleon toonde haar archeologische rijkdom aan de wereld en lokte er eerst wetenschappers en vervolgens toeristen heen. Momenteel zorgt het toerisme hier voor 80% van de arbeidsplaatsen.