Afdrukken
Tweet

Griekenland • De Cycladen

Kea, het vergeten eiland

Zeilschepen op weg naar het centrum van de Cycladen houden eerst hier halt, op het eiland Kea, dat in het verlengde ligt van Kaap Sounion, bekend om zijn tempel gewijd aan Poseidon, de god van de zee en de stormen. Vandaag stopt hier echter geen enkele ferry uit Piraeus meer. Zelfs in de beste reisgidsen duikt geen vermelding van het eiland op. En toch zijn hier onvermoede schatten te vinden...


De golf van Aghios Nikolaos en de baai van Otzias

De haven van Korissia

Iets meer dan een uur nadat de Marmari Express Lavrio heeft verlaten, krijg je de vuurtoren en het kapelletje van de beschermer van de matrozen in het oog, Aghios Nikolaos, dat zijn naam aan deze prachtige golf gaf. Het water volgt de kronkelende kustlijn, die een en al geschiedenis ademt. Aan stuurboord doemen de kaaien van Korissia op, met langs de aanlegsteiger mooie, neoklassieke huizen en in het midden de imposante parochiale kerk Aghia Triada. In het gezellige dorp aan de voet van de berg waar de oude stad Korissos ligt, vind je tal van restaurants, bars, kantoortjes en winkeltjes.

Het mondaine Vourkari

Achter het voorgebergte van Ghialiskari ligt een strandje waar het heerlijk zwemmen is in de schaduw van tamarisken, dennen en eucalyptusbomen. Voorbij het strand ligt een piepklein vissershaventje, dat onder invloed van het toerisme zowaar is uitgegroeid tot een mini-Saint-Tropez. Zodra de zon schijnt, is het hier een gedrum van zeilboten en jachten, vooral tijdens het weekend. Buiten het seizoen echter keert de rust in Vourkari weer. Met op de achtergrond de vredige ruïnes van Aghia Irini deint het stadje mee op het gekabbel van het water en wordt het weer het lieflijke vergeten dorpje aan de rand van een meer waar ganzen druk af en aan vliegen. Midden in dit lieflijke kader, waar het levendige heden en het verre verleden hand in hand gaan, ligt de galerie Vourkariani, die al 35 jaar wordt opengehouden door de energieke Nikos Dalaretos, en waar werken van Griekse en buitenlandse artiesten worden tentoongesteld.

Het schiereiland Kokka

Tegenover Vourkari gaat een weggetje steil het schiereiland op naar de vuurtoren. Maak deze wandeling aan het eind van de middag en geniet van een schitterend uitzicht op de baai en het komen en gaan van de boten. De lange strook land is met een lage en heel nauwe engte verbonden met het eiland. Lambros Katsonis maakte hier handig gebruik van toen hij op een donkere nacht door de Turken werd ingesloten. Hij sleepte zijn boot de droge engte over en liet zijn stomverbaasde achtervolgers achter zich. Een gedenksteen hier herinnert nog altijd aan de uitzonderlijke gebeurtenis.

De baai van Otzias

Otzias, het kleine broertje in deze historische golf, ligt aan de andere kant van de kleine vallei met olijf, amandel- en fruitbomen. Op de rivieren hier, waar het harder waait, komen minder zeilboten, maar het schitterende cirkelvormige strand is uitermate geschikt voor allerlei wateractiviteiten: zwemmen, kano, pedalo en surfen. Hier wonen maar weinig mensen, waardoor het hier nog heel weids en rustig is. En toch vind je er nog enkele gezellige tavernes. Een must voor wie er graag een gezinsvakantie van maakt.


Het gedurfde Ioulis

De weg naar Chora, de hoofdplaats van Kea, volgt de Elixos stroomopwaarts. Na een vrij vlakke loop stroomt de rivier rechts een ingesloten valleitje in en mondt er uit in de Mylopotamos, ‘de molenrivier’. Van hier tot Flea, iets meer dan een kilometer verderop, stonden vroeger heel wat schoepenraderen waarvan het geronk het geruis van het water overstemde. Dan gaat het verder langs een steilere helling. De vallei beneden staat vol huizen met rode dakpannen. Je aandacht wordt getrokken door de kastro, de zetel van de Venetiaanse heren. Deze patriciërswoningen, waarvan er niet veel zijn, staan bovenop de heuvel en zijn bijzonder indrukwekkend. Na een deugddoende pauze in de taverne van het schilderachtige piatsa kan je door de hoofdstraat wandelen en het archeologisch museum bezoeken, dat ondergebracht is in een modern gebouw. Hier vallen heel wat kunstvoorwerpen te bewonderen die her en der op de antieke sites en in de voorhistorische woningen van Kephala en Aghia Irini gevonden zijn. Alles is met zorg uitgestald. Wat verder, op het grote plein, staat het gemeentehuis, een neoklassiek gebouw in alle tinten oker en versierd met beelden van Apollo en Hermes. Hier vertrekken de wegen naar het omliggende platteland. In het grandioze landschap van Chora staan drie kerken.

De meest in het oog springende, de Evanghelismos, die ook wel Dimotikia wordt genoemd, is een kathedraal. Ze torent uit boven Katochori en maakt samen met het plein de historische dorpskern uit. Burgerhuizen en arbeidershuisjes staan er naast elkaar: het bewijs dat handelaren en ambachtslieden het dorp hebben gesticht. Het dichtst bevolkte deel van de stad, Messada, speelt perfect in op de grote hoogteverschillen. Overwelfde doorgangen, eindeloze trappen en huizen die boven elkaar zijn gebouwd, vormen samen een ingewikkelde doolhof, terwijl Aghios Spyridon over de wijk waakt. Voorbij Messada ligt het hogergelegen dorpje Panochori. De steegjes lopen trapsgewijs hoog boven Chora, onder het goedkeurend oog van Aghios Dimitrios. Langs de weggetjes, afgesleten door de honderden ezels en muilezels die hier vroeger hebben gelopen, staan nog steeds, aan de ingang van de stad, de fonteinen waar de dieren konden drinken. Het pad langs de neoklassieke school, die vandaag niet meer open is, komt voorbij de Tria Pigadia. De dieren die het graan naar een van de 26 molens op de helling van de heuvels boven Panochori brachten, konden aan de mamasfontein wat drinken. De noordenwind liet de wieken 300 dagen per jaar draaien. Aghia Triada voorzag de stenen weggetjes naar de landbouwgebieden van Pera en Katomeria van water. Iets voor de veniaminebron staat de befaamde leeuw van Kea. Deze leeuw, die al 26 eeuwen ondoorgrondelijk staat te glimlachen, is het symbool van het eiland geworden. Hij is rond 600 v.Chr. gehouwen uit plaatselijke steen en heeft dezelfde raadselachtige trekken als de kouroi (beelden van jongelingen) van lang geleden.


Toen Kea nog orthodox was

Het landschap van Kea wordt getekend door orthodoxe heiligdommen. Enkele daarvan werden bovenop oude tempels gebouwd. Het synthronon van Michalis Akominatos, dat letterlijk begraven ligt tussen terrastuinen, is versierd met fresco’s die dateren uit het eind van de 13de eeuw. Dit zijn de enige restanten van de kerk van het klooster van Timios Prodromos, gesticht eind 11de, begin 12de eeuw, onder heerschappij van Alexis Comnenis. Dat deze pracht nog te vinden is in een gebied dat zo van zijn erfdeel werd beroofd, is een unieke ervaring. Aghios Timotheos, die hier in de 16de eeuw leefde, moest het klooster verlaten. Boven op de heuvel bouwde hij een nieuw klooster, dat van Aghios Pandeleimon. Het nauwe weggetje dat naar het eind van de wereld leidt, voert je langs eindeloze bloemenvelden. Gariphalia zorgt voor een hartelijke ontvangst. Ze is afkomstig uit Ierapetra in Kreta, waar ze al 25 jaar niet meer is geweest. Gariphalia woont hier met haar man Yannis en hun twee zonen Pandeli en Symeon. Het gezin doet hier, in dit kleine gehucht waar het perfect gelukkig is, aan veeteelt en landbouw. In de kerk van Aghii Apostoli, uit de 12de eeuw, zijn enkele resten van fresco’s uit de 13de eeuw te bewonderen, onder andere de evangelist Matteüs en een originele Christus’ Geboorte.

Dit sobere bouwwerk, het enige Byzantijnse heiligdom dat nog intact is, ligt wat verloren te midden van de velden waar schapen van de nabijgelegen schaapskooi grazen. Boven op een rotsachtig uitsteeksel in de vlakte van Messaria ligt de verbluffend witte Episkopi, de meest grafische van alle kerken van Kea. Lange trappen vol wilde bloemen brengen je ernaartoe. De perfectie van de architectuur, een portaal versierd met een elegante klokkentoren en een indrukwekkende vierkante toren die het oude klooster moest beschermen, doen haar reputatie alle eer aan. Eeuwenlang was Episkopi een belangrijk spiritueel centrum en wellicht ook de zetel van de bisschop van Kea en Kythnos. Het klooster van Aghia Anna, op de heuvels rond Ioulis, dateert uit de eerste eeuw na het Byzantijnse tijdperk. Enkel de kerk is bewaard gebleven. De koepel ervan, boven op een ronde tamboer, gaat bijna volledig verscholen achter een voorportaal waarop een campanile met twee verdiepingen staat. Dankzij de regen het hele jaar door bloeit er op de binnenhof een mooi bed kleurrijke bloemen. Het klooster van Aghia Marina, gesticht onder de Turken, ligt in de vallei van Pisses, in de schaduw van een robuuste hellenistische toren die vandaag gedeeltelijk is ingestort. Samen met de kerk vormt de toren een prachtig geheel. In het dorpje Ellinika, midden in de velden, kun je in de kapel Aghios Nikolaos een paar mooie schilderingen bewonderen die de tand des tijds hebben doorstaan. Het kapelletje ligt achter een paar hekken. Onthoud vooral de Lijdende Christus, Johannes de Doper en de heilige Georges die de draak op de grond werpt. Je trekt de deur achter je dicht met het gevoel het heiligste der heiligen te hebben betreden.


Panaghia Kastriani, de Heilige Maagd van de Rotsen

Een van de orthodoxe religieuze feesten dat met veel luister wordt gevierd, is ongetwijfeld dat van Maria-Hemelvaart. Met de Panaghia Kastriani op de achtergrond is het feest zo belangrijk geworden voor de eilandbewoners dat 15 augustus voor hen het hoogtepunt van het jaar is. De omgeving is dan ook betoverend. De kerk en de bijgebouwen lijken tussen berg, hemel en aarde te varen, als op de top van een reuzengrote stenen golf. Je begrijpt meteen waarom de Maagd deze plek uitkoos om voor het eerst te verschijnen voor de nederige schaapsherders, op een nacht in het jaar 1700. Er gloeide een mysterieuze gloed, het bewijs van de aanwezigheid van de heilige. De tempel die hier werd gebouwd, trok al snel bedevaarders uit de hele buurt aan. Het bijzondere heiligenbeeld wordt in de primitieve kerk bewaard, die vandaag dienst doet als crypte van het nieuwe gebouw. Koepel, gevel, binnenplein en klokkentoren aan de ingang combineren prachtig azuurblauw en wit, een serene sfeer die perfect in harmonie is met de zachtheid die de Heilige Maagd van de Liefde uitstraalt.


Kea, aan de rand van het water

De vallei van Pisses en de baai van Koundouros

De brede kuststrook met bomen, tuinen en bebouwing loopt uit in het strand van Pisses. Hoog op de heuvel staat de kapel van Panaghia Sotira, waar nog overblijfselen te zien zijn van het antieke Piiessa. De nieuwe weg loopt rond de heuvel en splitst dan in het uiterste zuiden naar de heuvel met de molens en de baai van Koundouros, een golf met kalm, helder water, de plek bij uitstek voor watersporters. Enkele jaren geleden al ontdekten de toeristen deze streek. Jammer genoeg worden hier tegenwoordig grote hotelketens gebouwd, waardoor de harmonie van dit paradijsje aan zee verloren gaat.

De stranden aan de oostzijde

De meeste stranden bereik je via steile maar berijdbare paden die midden op het eiland vertrekken. Aghios Philippos en het prachtige kapelletje liggen aan het eind van een duizelingwekkend pad dat uitgehouwen is in de rots of bestaat uit een bijzonder vermoeiende opeenvolging van hoge treden. Alleen al daarom zijn ze een bezoek waard. Het ruwe traject wordt gelukkig verlicht met tuinen en frisse bronnen. Je vertrekt best in alle vroegte: neem een knapzak mee en geniet van de paradijselijke omgeving. Wanneer de zon wat minder hard brandt, keer je terug. Na dit heerlijk stukje natuur gaat het verder over de weg, aan de voet van de berg waar Aghios Symios staat, het religieuze centrum van de streek in het zuidoosten. De mooie portiek is gemaakt met elementen uit de tempel van Aphrodite. Er lopen verschillende weggetjes naar de stranden van Mikres en Megales Poles, vanwaar je over zee naar de antieke stad Karthea kon. De snelste weg vertrekt in Stavroudaki en loopt langs een rivierbedding die naar zee stroomt. Het prachtige Karthea zal je ongetwijfeld fascineren. De hoge stadsmuren boven de ravijnen maakten de stad vroeger ontoegankelijk via de weg, en de tempels van Apollo en Athena werden gedragen door platformen. De Belgische archeoloog P. Graindor was trouwens de eerste die in 1905 opgravingen deed in de tempel van Athena.


Het groene Kea

Door het oneffen gebied en de vele eiken ligt het leven op het platteland verspreid over de heuvels die zich op de flanken van de bergkam uitstrekken. Er zijn maar een paar steden, zoals Perameria, Ellinika, Katomeria, Stavroudaki en Khavouna, die elk amper enkele tientallen huizen tellen. De stadswoningen hebben doorgaans twee verdiepingen. De plattelandshuizen, de katikia, hebben er daarentegen maar een. Rond het huis is alles aanwezig om in het onderhoud te kunnen voorzien: put, oven, schuur, koeien- en varkensstal. De eilandbewoners hebben hun landbouweconomie gericht op de veeteelt, en ze maken ook kazen van een mengeling van geiten- en schapenmelk. In de huizen van Katomeria wordt nog geweven met schapenwol. Ook de bijenteelt is een traditie die blijft bestaan - de bijenkorven staan op de onmogelijkste plekken. De thymarissiohoning, die smaakt naar tijm, staat bekend om zijn kwaliteit. Chora en het platteland onderhouden een nauwe band. De stedelingen bezitten landbouwbedrijven of bijenkorven, de veehouders hebben een tweede woning in de stad.

De afstand tussen het midden van het eiland en de verste uithoeken is niet groot, waardoor er een voortdurend komen en gaan is, wat voor een multiculturele samenleving met respect voor het verleden zorgt. Deze verscheiden gemeenschap heeft één ding gemeen: de feesten. De bewoners houden vast aan een hele rist heiligen, wier kapellen de bergkammen, heuvels en valleien tekenen. Het hele jaar door komen de mensen samen om te bidden en te vieren met de vier priesters van het eiland. Papa Leftheris is niet alleen de pope van Aghios Dimitrios, maar ook van Panaghia Kastriani waar wij hem voor het eerst ontmoetten. We zagen hem daarna opnieuw op Hemelvaartsdag, samen met de burgemeester, Nikos Demenegas, een jonge, dynamische en enthousiaste man. Ter gelegenheid van het feest zijn alle inwoners van het eiland welkom in het minuscule kapelletje van Analipsi. De lange zuidelijke punt van het eiland, waar het kapelletje staat, is zo droog en verlaten dat hij de naam Petroussa kreeg, wat ‘steenachtig’ betekent. Na de religieuze viering en de zegening van het brood en de gelovigen krijg je warme melk aangeboden. Nadien wordt een lange tafel gedekt waaraan iedereen mag plaatsnemen en mag proeven van de plaatselijke gerechten en de lokale wijn. De oude boeren, gehard door het leven op het platteland, schuiven vrolijk aan op een plek die speciaal voor hen lijkt uitgekozen. Hun goede humeur wordt beter met het aantal glaasjes ouzo en tsipouro dat ze drinken. Het is al laat als de massa bestelwagentjes en 4x4’s, die zo goed en zo kwaad als het gaat rond het kapelletje geparkeerd staan, wat kleiner wordt. De dag waarop de hemel met vuur en vreugde wordt gedankt voor al het goede in het harde leven van deze buitenmensen, loopt langzaam ten einde.


Praktische info

Hoe kom je er?

Alleen reizen

- Met het vliegtuig. Rechtstreekse vlucht naar Athene. Verbinding naar de haven van Lavrio. Daar kun je een ferry nemen naar Korissia, de haven van Kea. Duurtijd van de overtocht: ongeveer 1 uur en 15 minuten.

- Met de wagen. Je neemt best een ferry in Ancona of Venetië naar Patras. Naar Lavrio neem je de snelweg naar Athene en nadien de Attiki Odos in Eleusis. www.ferries.gr

Overnachten

De meeste hotels vind je in Korissia, maar er zijn ook overnachtingsmogelijkheden in Vourkari, Otzias, Ioulis, Pisses en Koundouros. www.hotelsofgreece.com/cycl... en www.greeka.com/cyclades/kea In het klooster van Panaghia Kastriani (tel.: +30 22880 24324 - tel./fax: +30 22880 24348) kunnen vakantiegangers overnachten die op zoek zijn naar een rustige omgeving. Op wandelafstand van het strand van Pisses ligt de camping van Kea (tel.: +30 22880 31335), geopend van 30 april tot eind september.

Georganiseerde reizen Bij Christophair (www.christophair.be) kun je de cruise 'Cycladic Pearls' (8 dagen/7 nachten) boeken, die je naar Santorini, Ios, Paros, Mykonos, Syros en Kea brengt. Vertrek in Piraeus (Marina Zea) op vrijdag, van 4 april tot 31 oktober.

Je verplaatsen

Er rijden zes taxi's op het eiland rond. Tijdens juli en augustus rijdt een bus tussen Ioulis en Korissia, Vourkari en Otzias en naar Pisses. Drie keer per week kun je met de bus ook naar het klooster van Kastriani. Wil je zelf het eiland ontdekken, huur dan een auto of een kleine terreinmotor. De prachtige wilde natuur en het verscheiden landschap van Kea zijn een lust voor wie houdt van de natuur en van wandelen. Langs de bewegwijzerde wandelroutes (www.cycladen.be/KeaFra) ontdek je een authentiek en gastvrij eiland. Op de stafkaarten van Editions Anavasi staan naast de wandelingen ook de hoogtelijnen.

Tijd voor een ouzo

Een paar suggesties: De Steki tou Strongyli en de taverne Lagoudera in Korissia; de Rolandos in Ioulis; het restaurant van Anna in Otzias; de Akroghiali en de Christophoros in Pisses. · Bezoeken Het Archeologisch Museum van Ioulis is alle dagen geopend van 8.30 tot 15.00 uur, gesloten op maandag. Toegangsprijs: € 3 (gratis voor studenten).

Meer info

Griekse dienst voor toerisme Louizalaan 172 • 1050 Brussel Tel: 02 647 57 70 • Fax: 02 647 51 42 • E-mail: Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien. Website: www.kea.gr


Laatst aangepast op zondag, 04 april 2010 22:02