Naam:
Email:
Artikels


Dubrovnik en het eiland Korcula
PDF Afdrukken E-mailadres

Het schiereiland Peljesac

Na amper een kwartiertje varen, legt de veerpont aan de kaai van Orebic aan. Dit stadje ligt bijna op het uiterste punt van het schiereiland Peljesac. Op deze bergachtige landtong met een lengte van 65 km (dat bijna parallel loopt met de Dalmatische kust) produceert men een beroemde wijn (“dingac”). In tegenstelling tot Korcula dat bijna 800 jaar onder Venetiaanse heerschappij stond, behoorde Peljesac tot de Republiek Dubrovnik. Daarom is de architectuur er minder indrukwekkend dan op Korcula en werden de meeste oude huizen van Orebic na de 18de eeuw (en dus in barokstijl) gebouwd. Kenmerkend voor de stad zijn de begraafplaats en de zogenaamde huizen van de kapiteins. Dit beroep was blijkbaar een plaatselijke "specialiteit", want vele uitstekende gezagvoerders van zeilboten, stoomboten en motorboten zijn telgen uit een plaatselijke families. Sommige van deze vaartuigen werden op de scheepswerven van Orebic gebouwd. Dat hier een "zeevaartmuseum" ingericht werd, is dan ook logisch. Je kan er o.a. schaalmodellen van schepen en de portretten van de kapiteins bewonderen. Op de met sparren en cipressen bedekte heuvels verrijst een franciscanenklooster uit 1475 dat een aantal mooie kunstwerken van toenmalige Italiaanse artiesten en een aantal interessante votiefschilderijen herbergt. De mooiste bezienswaardigheid ontdek je in de kleine barokke loggia: je geniet er van een schitterend uitzicht op de vaargeul, Korcula en de andere eilandjes van de archipel. Bij het verlaten van Orebic klimt de weg door de bergen naar Dubrovnik. Terwijl je tussen de met kreupelhout en daarna met bos begroeide bergtoppen zigzagt, geniet je van schitterende en altijd schitterende landschappen. Daarna daalt de baan langzaam naar de zee af. Tijdens de rit op de kronkelende baan ontdek je de andere kant van het schiereiland en het Dalmatische vasteland. Voor je naar het continent reist, moet je een halte inlassen in Ston, een gewezen versterkte stad op de landengte die destijds bijna zo belangrijk was dan Dubrovnik. De omwallingen waakten toen over de zoutpannen en mooie huizen van de rijke families die je nog altijd kan bewonderen. Andere bezienswaardigheden zijn het Rectorenpaleis in renaissancestijl, de kathedraal van de heilige Vlaho en het franciscanenklooster met gotische kloostergang. De oude stad (waarvan de helft verdwenen is) is nog altijd omringd door een muur van anderhalve kilometer lang. Het kleine ommuurde Mali Ston werd in de 14de en 15de eeuw gebouwd en leefde hoofdzakelijk van de zoutwinning. Een indrukwekkend fort torende boven de stadsmuur die over landengte een geheel vormde met de omwalling van Ston. Nu geniet het haventje naam en faam voor de oesters (en andere weekdieren) en de uitstekende visrestaurants vlakbij het strand.

Dubrovnik

Dubrovnik ligt op de smalle landstrook die Bosnië-Herzegovina een grens aan de zee ontzegt. Het is een van de meest zuidelijk gelegen steden van Dalmatië en Kroatië. Dubrovnik prijkt bovendien op de lijst van het werelderfgoed van de Unesco. De oude stad werd in de middeleeuwen gebouwd en was destijds een onafhankelijke republiek die tegen Venetië streed om de heerschappij over de Middellandse Zee. Dertien eeuwen welvaart lieten hun sporen na in de stad. De paleizen, kathedraal, mooie kerken en andere schitterende monumenten werden beschadigd tijdens de recente burgeroorlog, maar de Unesco restaureerde deze schatten die nu opnieuw schitteren. De handelshaven Dubrovnik trok snel reizigers aan, handelaars uit het binnenland en de buurlanden, diplomaten, pelgrims onderweg naar Rome en Palestina, ontdekkingsreizigers en zeemannen…

Vanaf de 14de eeuw bouwt men er vlakbij de kade een «hospice» (een woord dat zou evolueren tot «hotel») en men kon kamers bij de stadsbewoners huren. Amper een eeuw later openden de eerste herbergen de deuren en begin 16de eeuw was er een karavanserai voor moslimbezoekers. Vooraanstaande gasten verbleven in de openbare paleizen, in het bisschoppelijk paleis, in een van de kloosters en in de herenhuizen van de rijke families. In 1667 vernielde een aardbeving het oude centrum en woongebieden, maar Dubrovnik werd met evenveel prestige heropgebouwd. Na deze nieuwe start ontpopte de haven zich tot een aanlegplaats voor stoomboten en de eerste cruiseboten. Het Grand Hotel Imperial opende in 1897 en was het eerste luxueuze hotel van Dubrovnik. Dit was het «officiële» begin van de toeristenindustrie. Tijdens het laatste gewapende conflict viel deze bloeiende economische activiteit stil. Gelukkig betekende de wapenstilstand een nieuwe start voor het toerisme. Nu stelt deze sector, al dan niet rechtstreeks, de meeste inwoners van Dubrovnik tewerk. Dubrovnik is niet groot en de meeste bezienswaardigheden bevinden zich in de oude en volledig ommuurde stad. Drie poorten geven toegang tot het verkeersvrije historische centrum. De poort in het westen is de «officiële» ingangspoort en geeft toegang tot de hoofdstraat (Stradun) die naar de mooiste gebouwen leidt. De poort in het noorden, ook de Oostenrijkse Poort genoemd, is de meest recente (1908) en geeft toegang tot een zeer lange trap die je moet afdalen om de Stradun te bereiken.

Aan deze trap geniet je van een prachtig uitzicht op de verdedigingswerken (en de Mincetatoren) en de vestinggracht die nu een parkeerplaats is. Als je de oude stad betreedt door de westelijke poort ontdek je een mooie laan met vloerstenen. Deze baan leidt naar de oude haven en onderweg ontdek je de eerste monumenten zoals de piepkleine Spasakerk dat na een aardbeving gebouwd werd met stenen uit Korcula. Dit votiefkerkje heeft een uitstekende akoestiek en men organiseert er regelmatig concerten van strijkkwartetten en andere kleine muzikale ensembles. Rechtover de ingang van het kerkje staat de schitterende Onofrijofontein die niet zou misstaan in Venetië. De fontein werd in 1438 gebouwd naar aanleiding van het einde van de werken voor de aanleg van de watervoorziening. Naast de kerk staat het franciscanenklooster haaks op de hoofdstraat. De bouwwerken gingen van start in 1317 en de constructie illustreert de overgang van de romaanse stijl naar de gotiek. Maar de aardbeving van 1667 legde het klooster deels in puin. Gelukkig spaarde deze natuurramp de schitterende toegangspoort (in het zuiden) in late gotiekstijl en één van de twee kloostergangen (een parel van 14de-eeuwse romaanse stijl). Hier ontdek je nog een andere bezienswaardigheid: één van de drie oudste Europese apotheken (1317) met authentieke houten rekken en antieke instrumenten. De apotheek sloot enkel de deuren tijdens de verhuis naar een andere wandelgang van het klooster. In de kapittelzaal is nu een museum ondergebracht van liturgische voorwerpen. De mooiste collectie is deze van de bibliotheek van het klooster, maar jammer genoeg kan je deze niet bezoeken. Een tweede kleinere kloostergang met een tuin is voorbehouden aan de monniken.

Op de vestingmuur kan je een glimp opvangen van dit rustige tuintje, om er te geraken moet je de trap naast de Pilepoort nemen. Tijdens een wandeling op de omwalling geniet je van een betoverend uitzicht op de binnenstad, haven, zee en de archeologische vindplaatsen (in het zuidoosten). Je ziet ook het eiland Lokrum, nu een natuurreservaat met klein Frans fort en verlaten abdij (tot eind oktober vertrekken in de haven pendelboten naar het eilandje). Let op de omwalling bij de zee op de bovenverdiepingen van de huizen waar de bewoners van een adembenemend uitzicht op de omgeving genieten. Sommige buurtbewoners genieten op hun kleine terrassen van een betoverende zonsondergang in de schaduw van de wingerds en andere klimplanten. Als je de hoofdstraat (Placa) volgt, bereik je de andere belangrijke gebouwen van Dubrovnik. In de straat hebben de winkeltjes opmerkelijke deuren die zeer praktisch zijn omdat ze tegelijkertijd dienst doen als uitstalraam, toonbank en ingangsdeur. Links van de Placa (in noordelijke richting) bevinden zich steegjes met trappen die enkel worden onderbroken door de Prijekostraat die parallel loopt met de Placa. In deze straat bevinden zich vooral cafés, snackbars en restaurants. Aan de overkant van de Placa strekt zich het zuidelijke deel van de oude stad uit. Deze wijk is veel vlakker en uitgestrekter dan de vorige buurt. De Ulica Od Pucastraat loopt parallel met de hoofdstraat langs de kleine Sint-Jozefkerk (met bijbehorende olijfboom) en de 19de-eeuwse orthodoxe kerk die heel sober oogt (en zoals de andere kerken geen stoelen heeft) en bezoek er het Iconenmuseum. Let verderop (rechts, in Miha Pracata) op de school die gehuisvest is in een patriciërswoning waarvan je nog enkele overblijfselen ziet: de waterputten, trap en wapenschild op het plafond. Als de school open is, kan je een glimp opvangen van de inrichting van deze prachtige panden die nu vaak door buitenlanders gekocht worden.

Aan de overkant staat de kapel van de eigenaars van de patriciërswoning. Destijds bezat elke rijke familie een kapel en dat is meteen de reden waarom het historische stads-centrum zoveel kleine gebedshuizen telt. De Ulmica Od Pucastraat leidt naar het Gundelicplein (genoemd naar een Kroatisch dichter). Vervolgens bereik je een langwerpige esplanade waar de mooiste gebouwen van de stad staan: het Rectorenpaleis, het Stadhuis en de kathedraal. Het Rectorenpaleis is een sober gebouw dat een elegante mix is van gotiek en renaissancestijl. Ten tijde van de Republiek Dubrovnik was dit de verblijfplaats van de rectoren (altijd telgen uit een patriciërsfamilie) en de sleutels van de stadspoorten werden er bewaard. Deze poorten werden ’s nachts trouwens gesloten. Het paleis herbergde destijds de administratieve diensten. De zalen waar vroeger de audiënties en officiële recepties georganiseerd werden, herbergen nu het Departement Geschiedenis en Cultuur en het Stedelijk Museum. In de zalen staan meubels uit verschillende tijdperken, liggen de sleutels van de stad, een mooie kast met minischilderijen in vakken en geheime laden, een vreemdsoortig horloge en een mooi portret van de heilige Vlaho met een schaalmodel van de stad…

Andere bezienswaardigheden van dit paleis zijn de voor die periode typische glas-in-loodramen met de ronde vorm van de onderkant van een fles, de stenen handen die de houten trapleuningen vasthouden en een kleine barokke kapel die in de galerij van de eerste verdieping gebouwd werd na de aardbeving. Op het binnenplein (atrium) van het paleis worden vanwege de uitstekende akoestiek regelmatig concerten georganiseerd. Als het buiten te fris is, vinden de concerten plaats in een zaal van het 16de-eeuwse Fort Revelin (in het noord-oosten van de stad). De Hemelvaartkathedraal is naar verluidt de mooiste barokke kerk van Dalmatië. Het gebouw werd tussen 1673 en 1713 gebouwd op een romaans gebouw. In de kathedraal bevinden zich tal van kunstwerken en de «schat» die veilig achter slot en grendel zit (destijds was dit de de schatkist van de overheid). Nu kan je er gouden relikwiehouders in de vorm van armen, benen, ribben en schedels bewonderen die in een al even gouden bibliotheek staan. Een bijzonder schouwspel… Aan de esplanade geeft een poortje in de stadsmuur toegang tot de haven en het arsenaal. Achter de kathedraal bevinden zich de oude wijken die zwaar getroffen werden door de laatste aardbeving van 1979. Tijdens een wandeling in de steegjes en overdekte doorgangen ontdek je nochtans tal van mooie huizen met een wapenschild, de barokke kerk van de heilige Ignacija en het Sint-Katherinaklooster. Als je langs de stadsmuur wandelt, ontdek je het heilige Ivanafort dat het aquarium van Dubrovnik herbergt en het maritiem museum.

De andere vaak bezochte gebouwen van Dubrovnik staan aan het uiteinde van de Placa rond het Luzaplein dat het centrum van het politieke leven was. Let op de zuil van Orlandov (1418) wiens zwaard diende om een el (52 cm) te meten. Dit plein met grote vloertegels die doorheen de eeuwen als het ware gepolijst werden door de vele voetgangers is ook het prestigieuze decor van het zomerfestival. Je ontdekt er schitterende panden zoals het Sponzapaleis (wellicht het mooiste van de stad), dat tussen 1516 en 1522 in gotiek en renaissancestijl werd opgetrokken. Het gewezen douanegebouw heeft een langwerpig binnenplein met daarrond een gebouw van twee verdiepingen galerijen dat ouder is dan de gevel (14de eeuw) herbergt een nationale schat: het Staatsarchief. Je kan er reproducties kopen van brieven geschreven door koningen en andere bekende figuren. Aan de overkant staat de kerk van de heilige Vlaho. Dat gebedshuis is niet alleen overdag een bezienswaardigheid: ’s nachts zorgt de schijn van de binnenverlichting door de glas-in-loodramen voor een feeëriek effect. De heilige Vlaho die op de gevel prijkt is een heuse ster in Dubrovnik: het is de beschermheilige van de stad en in de ommuurde stad zijn er maar liefst 25 beelden van de brave man. Er werd zelfs een beeldje van deze heilige ingewerkt in een Sint-Jacobsschelp in een muur van de oude haven. Dit beeldje staat pal boven een restauranttafeltje... De klokkentoren staat aan de oostkant van het plein en keert de kade als het ware de rug toe. De klokken kondigden het begin van de zittingen van de raad aan en luidden het alarm als er gevaar dreigde. Vlakbij zie je de mooie kleine Onofrijofontein. Deze buurt van het historisch centrum bezit nog meer bezienswaardigheden: de 15de-eeuwse synagoge in het gewezen joodse getto (en de wijk van de «jodenstraat», de Zudioska Ulica), de heilige Nikolakerk en heilige Sebastijana kerk, de oostelijke ingangspoort met hefbrug en het dominicanenklooster dat tussen de 14de en de 16de eeuw opgetrokken werd. Buiten de stadsmuur, een vijftigtal meter van het Revelinfort staan vijf kleine gebouwen (17de eeuw) die destijds als quarantaine-inrichting (voor de ruiters en hun paarden) dienden. Nu huisvesten deze gebouwen folklorekringen en een reclasserings- en vormingscomité voor vrouwen die werkloos werden tijdens de oorlog. Je kan er tafellakens, kleding en borduurwerk kopen. Het uitzicht op de stad, de haven en de golfbreker is schitterend. Destijds spande men tussen deze golfbreker en het Sv. Ivanafort een ketting om de rede af te sluiten voor «ongewenste schepen».



Laatst aangepast op woensdag, 07 april 2010 12:19