De Argentijnse hoofdstad beslaat met de voorsteden 1400 km2 op de westelijke oever van de enorme trechtermonding (die tot 220 km breed is) van de Rio de la Plata, een van de breedste en meest vervuilde stromen ter wereld. De Porteños beweren trouwens met de nodige ironie dat er zoveel afval en aanspoelsels in de stroom dobberen dat je bijna over het water kunt lopen. Vanuit het vliegtuig oogt het water van de stroom en zijn delta trouwens even bruin als de aarde en de pampa die de stad omringen. Velden en weiden met waterlopen strekken zich eindeloos uit en zorgen voor een vlak en weinig afwisselend landschap dat tevens de grootste en rijkste provincie van het land vormt. Buenos Aires telt 47 buurten, vergelijkbaar met gemeenten, die met elkaar verbonden zijn via een uitgebreid wegennetwerk. Brede boulevards met daarrond ringlanen en twee luchthavens ontsluiten de levendige en kosmopolitische hoofdstad. De talrijke zwart-gele taxi’s van het stadscentrum alleen al zijn verantwoordelijk voor de helft van het autoverkeer. Naar verluidt zouden er bijna 40.000 taxi’s rondrijden, wat meer is dan in New York. Ondanks de enorme afmetingen zijn slechts drie buurten interessant voor bezoekers: het administratieve, politieke en commerciële stadscentrum, het zuiden met verscheidene buurten die rond de haven zijn ontstaan en het residentiële noorden met chique lanen, parken en musea.

Het stadscentrum kreeg in de 19de eeuw een Parijse Hausmannlook door de aanleg van brede, rechtlijnige lanen en dito kruispunten. Hier bevinden zich de openbare gebouwen, grote theaters, het financiële centrum, de hotels, de verkeersvrije winkelstraten en een belangrijk deel van het nachtleven. Door deze concentratie zegt men dat de stad, zoals Manhattan, nooit slaapt. Hier zijn de belangrijkste verkeersaders de elegante Avenida de Mayo, de Avenida 9 de Julio (de breedste van de wereld) en Corrientes en vind je het Broadway van Buenos Aires, waar musicals als “Les Misérables” en “Tango” al jarenlang lopen. Onze eerste wandeling (ongeveer 1,5 km) vertrekt voor het indrukwekkende Congreso Nacional, het parlement. Het neoklassieke gebouw is het werk is van een Italiaanse architect. De grote esplanade strekt zich uit over drie huizenblokken (het stadsplan is zo regelmatig dat algemeen wordt aangenomen dat elk blok ongeveer 100 m lang is) waarvan de parken worden doorkruist door lanen. Er staan standbeelden (o.a. een reproductie van de Denker van Rodin), een fontein, een soort monoliet die de nulkilometer van het Argentijnse wegennetwerk aangeeft en een enorm monument waar de voorstelling van de triomfantelijke republiek met kop en schouders boven uit steekt. Het monument is bedekt met grafitti die een uitklaatklep zijn voor politieke ideeën en sociale eisen. Dit plein is het hoofdkwartier geworden van de Madres (de moeders), een vereniging van familieleden van de Argentijnen die tijdens de militaire junta (1976-1983) spoorloos verdwenen. De leden komen elke woensdag op de Plaza de Mayo samen om de waarheid te eisen over het lot van hun waarschijnlijk overleden kinderen of echtgenoten. Langzaam aan komen stukjes waarheid aan het licht. Zo ontdekt men nog altijd plaatsen waar slachtoffers werden gefolterd in kazernes en in kelders van privé-gebouwen. Naar verluidt werden sommige gevangenen zelfs uit een vliegtuig in de Rio de la Plata gegooid…

De Madres weigeren deze gruwel in de vergetelheid te laten verdwijnen. Om meer te weten te komen over hun strijd en drijfveren moet je gewoon even hun hoofd-kwartier bezoeken (naast hotel Ibis). Je kan er terecht in een café waar je drankjes en eenvoudige schotels kan bestellen: een middel om je bijdrage te leveren aan hun zeer nobele onderneming. Vanaf het Plaza de Congreso volgen de schitterende gebouwen elkaar op tot het Plaza de Mayo. De meeste van deze panden werden begin 20ste eeuw opgetrokken in art nouveau en art deco. Hier loop je constant met het hoofd in de wolken om niets te missen van deze gebouwen met torentjes en/of koepels (o.a. rond het Plaza de Congreso). Let op het schitterende Edificio Barolo (Avenida de Mayo 1300) met op de benedenverdieping een marmeren doorgang met fresco’s en La Prensa (Avenida de Mayo 567) , een indrukwekkend gebouw in Franse stijl met een mansardedak. Dit gebouw herbergde destijds de gelijknamige krant en vandaag huist hier een mini-sterie (er zijn rondleidingen mogelijk in het weekend van 16 tot 17 u). Destijds was deze laan vermaard voor de vele patisserieën (confiterias). Die hebben ondertussen de deuren gesloten, behalve Café Tortoni, een elegant café waarvan het interieur al 150 jaar hetzelfde is. Achteraan tref je een biljartzaal aan, een andere tratitie van dit etablissement waar vroeger schrij-vers en allerhande intellectuelen over de vloer kwamen. Links van de ingang geeft een deur uit op een oude hal met een antieke lift. De Stichting Carlos Gardel, een tangoschool, vind je op de tweede verdieping van dit gebouw. Hier kan je een spoedcursus volgen om deze mythische Argentijnse dans onder de knie te krijgen. Op het einde van de laan kom je bij het Plaza de Mayo, ongetwijfeld het meest historisch geladen plein van Buenos Aires. Rond een park dat regelmatig het doelwit is van betogers, trekken drie van de belangrijkste gebouwen van de stad de aandacht: het presidentsgebouw, vanwege de kleur ervan Casa Rosada genoemd, is een mengeling van Franse en Italiaanse renaissancistische stijl. Het is opgetrokken op de plaats van het oude fort (1594-1720) dat eind 18de eeuw dienstdeed als paleis voor de vice-koning en onder de republiek verscheidene ministeries herbergde.

De finishing touch volgde in 1885. De kleur van het gebouw zorgde onlangs voor een controverse. Oorspronkelijk werd deze kleur gebruikt door de kolonialen die kalk, dat insecten zou verjagen, mengden met bloed van runderen dat de kleur moest fixeren. Maar door de tijd en de veranderingen die het paleis onderging, wijzigde de kleur. Toen de bevoegde instanties in 1999 besloten de kleur van het gebouw in ere te herstellen reageerden heel wat Porteños verbolgen: ze vonden het kleurtje te fel! Aan de zijkant van het gebouw bevindt zich de ingang van een museum met voorwerpen die aan verschillende presidenten toebehoorden. Aangezien het vooral een tentoonstelling is van medailles, officiële foto’s en tango’s geschreven ter ere van sommige staats-hoofden, is het geen bijzonder interessant museum. De andere kant van het plein wordt ingenomen door de Cabildo, het enige gebouw uit de koloniale periode, dat aan het einde van de 19de eeuw lichtjes werd gewijzigd. De collecties van het Cabildo zijn niet echt interessant, maar de structuur van het gebouw is wel een bezoek waard. Links tref je een massieven neoklassieke tempel met de twaalf zuilen die de apostelen symboliseren. Dit is de Metropolitanakathedraal, die sinds de 16de eeuw vaak werd verbouwd. Het interieur is pompeus en herbergt het mausoleum van generaal San Martin, de held van de onafhankelijkheidsstrijd, dat constant wordt bewaakt. De financiële wijk (de City) strekt zich uit ten noorden van het Plaza de Mayo en telt indrukwekkende gebouwen met koepels en monumentale deuren. Deze buurt staat ook bekend als Barrio Ingles (Engelse buurt) omdat veel Britse inwijkelingen hier een winkel openden. Volgens de Porteños liet de sociale elite ‘Franse’ huizen optrekken en vertrouwde haar fortuin toe aan Engelse bankiers. In deze buurt staat een van de mooiste kerken van de Buenos Aires: de Basilica de Nuestra Señora de la Merce. Vreemd genoeg laten toeristen deze parel vaak links liggen. Het bijna naburige klooster van San Ramon is al even onbekend. Het beschikt nochtans over een mooie kloostergang waar een aangenaam restaurantje werd ingericht. De tweede wandeling volgt de Avenida 9 de Julio, tussen de Avenida de Mayo en Corrientes. Deze as, die naar verluidt minstens 150 meter breed zou zijn, telt vier parallelle lanen met verschillende rijvakken. In het midden van deze boulevard, op het kruispunt met Corrientes, staat sinds 1936 een obelisk van 67 meter hoog. Corrientes bruist vooral ‘s nachts van het leven door de aanwezig-heid van de vele toneelzalen, bioscopen, cafes en boekwinkels, die soms zeer laat open zijn. Dat is spijtig genoeg niet het geval van de meest originele, Tango Kiosko (in de week open van 9 tot 20 u en tot 18 u zaterdag), op de hoek van de Avenida Parana. In deze winkel vind je alle mogelijke boeken gewijd aan de tangomuziek en de bijbehorende dans, en een mooie collectie platen en cd’s. Een honderdtal meter van de obelisk staat het monumentale Teatro Colón aan de Avenida 9 de Julio en het Parque Lavalle.

Het justitiepaleis ligt eveneens in dit park met eeuwenoude exotische bomen. Het Teatro Colón is in renaissancestijl opgetrokken en opende zijn deuren in 1908. Het is de meest prestigieuze culturele instelling van Argentinië. Hier vinden wereldbefaamde balletten en concerten plaats. Enkele van de beroemdste artiesten ter wereld, zoals Callas, Nureyev en Caruso traden er reeds op. Er zijn interessante rondleidingen die je de enorme hal van de ingang, Salon Dorado, laten ontdekken. Deze ruimte is bedekt met spiegels en duidelijk geïnspireerd op Versailles. Voorts laat deze rondleiding je uitgebreid kennismaken met de concertzaal met loges en koepel met fresco’s, de ateliers van de kostuummakers op de kelderverdieping en de achterkant van het decor. Op dit plein tref je tevens het Teatro Nacional Cervantes en de synagoge (1932) aan. De indrukwekkende afmetingen van dit gebedshuis wijzen op de aanwezigheid van een grootse joodse gemeenschap in Argentinië. Sommigen vinden dat dit gegeven maar moeilijk te rijmen is met het feit dat Argentinië na de Tweede Wereldoorlog een toevluchtsoord werd voor 3000 nazi’s die van Peron een nieuwe identiteit kregen… Aan de overkant van het Teatro Colón begint een verkeersvrij steegje (Lavalle) de Avenida 9 de Julio in de richting van de winkelstraten. In deze straat en in de Calle Florida volgen de winkeltjes elkaar over een afstand van een kilometer op. De chiquere Galeria Pacifico is zeer interessant. Ze werd vorige eeuw gebouwd door de “Bon Marché” uit Parijs en heeft schitterende neoklassieke gevels die beschermd worden door glaspartijen en een koepel vol fresco’s. Je vindt er ook een elegante theesalon en een cultureel centrum (op de eerste verdieping) waar tentoonstellingen van foto’s en schilderijen georganiseerd worden. De meeste hotels liggen aan de Avenida 9 de Julio. Dit is meteen een verklaring voor het feit dat het in de Calle Florida tot het sluitingsuur van de winkels over de koppen lopen is. Daarna kun je deze buurt maar beter mijden.